Hoe experten het verschil maken in de Maakmarathon
Comon laat innovatie ontstaan op het kruispunt van technologie en maatschappelijke uitdagingen. En bij ons is iederéén uitvinder. Om dat mogelijk te maken, werken we samen met specialisten in technologie, ondernemerschap, opvoedstress en nog veel meer. Tijdens de Maakmarathon staan zij vijf dagen lang naast de deelnemers om hen door het innovatieproces van design thinking te begeleiden. Dankjewel aan alle experten die meewerkten aan de Maakmarathon over opvoeden! Zonder jullie geen Maakmarathon en geen Comon. Maak kennis met deze inspirerende mensen.
Wat zijn de grootste uitdagingen bij opvoedstress? Experten dagen deelnemers uit
Samen met onze partners brachten we vooraf de grootste uitdagingen van ouders rond opvoedstress in kaart. Elk deelnemend team koos één uitdaging om een oplossing voor te bedenken. Zo werkten ze aan concrete vraagstukken zoals: hoe gezinnen hun tijd beter kunnen verdelen (Gezinsbond), hoe het gevoel van alleen-zijn doorbroken kan worden (Gentse Spruiten), hoe ouders last-minute opvang en vrijetijdsaanbod beter kunnen regelen (Samen1Plan/Groeiteam/Huis van het Kind), hoe startersgezinnen veerkrachtig blijven (Tech Lane), hoe buurtstewards gezinnen in armoede kunnen versterken (Buurtstewards), hoe ouders met meer vertrouwen over de digitale leefwereld kunnen praten (Mediawijs), hoe parental burn-out kan worden voorkomen (BlinkOut) en hoe pleinen en parken tijdelijke ontmoetingsplekken voor jonge gezinnen kunnen worden (VCOK).
Op bezoek bij Gentse organisaties rond opvoedstress
In de eerste fase van design thinking (Empathize) dompelden de deelnemers zich onder in de leefwereld van ouders met opvoedstress. Ze fietsten door Gent, bezochten organisaties en spraken met professionals die elke dag met opvoedstress te maken krijgen. Dankzij die ontmoetingen verzamelden ze waardevolle inzichten die de basis zouden vormen voor hun ideeën. Bedankt aan Jovita Goldschmidt van Gentse Spruiten, Victor Nelen van BlinkOut, Buurtstewards Marieke en Barbora van stad Gent, Veerle Derave van VCOK, Elke Vervoort en Tom Dillen van Samen1Plan/Huis van het Kind / Groeiteam in Nieuw Gent en Elisabeth Velle van Tech Lane.
Inspiratie uit wetenschap
Naast veldwerk kregen de deelnemers ook stevige kennis mee tijdens lezingen. Prof. Jochen Devlieghere (UGent) schetste de uitdagingen van ouderschap vandaag, terwijl prof. Bart Soenens (UGent) het opvoedingskompas presenteerde als houvast voor ouders in een complexe wereld vol druk en adviezen. Tom Braekeleirs (UGent) bracht hen tools voor business modeling en ondernemerschap en De Redenaar liet iedereen ervaren hoe je een idee krachtig pitcht.
Professor Jochen Devlieghere van Universiteit Gent schetste tijdens de Maakmarathon de uitdagingen van ouderschap vandaag: een tekort aan opvang zet de werk-privébalans onder druk, vooral voor moeders, terwijl vergrijzing en een dalend geboortecijfer het probleem versterken. Bijna 70% van de ouders voelt opvoedingsonzekerheid, een derde ervaart ouderschap als zwaarder dan verwacht en velen raken emotioneel of fysiek uitgeput. De kernvraag is hoe de samenleving ouders kan ondersteunen en hoe ouders wegwijs raken in de overvloed aan adviezen.
Professor Bart Soenens van Universiteit Gent presenteerde het opvoedingskompas als houvast voor ouders in een complexe wereld vol druk en adviezen. Het kompas, gebaseerd op de Zelf-Determinatie Theorie, benadrukt de nood van kinderen aan competentie, autonomie en verbondenheid. Ouders ondersteunen dit door structuur te bieden én autonomie te laten. Het kompas geeft geen kant-en-klare oplossingen, maar een reflectietool die opvoeden ziet als doelgericht experimenteren en helpt om zonder betutteling richting te geven.
Van idee naar prototype met feedback van experten
Na het onderdompelen in de problemen (Empathize-fase) was het tijd om oplossingen te bedenken (Ideate) en ideeën tastbaar te maken (Prototype). Ook hier speelden de experten een sleutelrol: ze gaven feedback, stelden kritische vragen en hielpen de teams hun ideeën te verfijnen. Ze deelden openhartig wat ze zelf al probeerden om ouders sterker te maken, wat werkte en wat niet, en welke technologische pistes kansrijk zijn. Hun adviezen kwamen vaak neer op dezelfde kern: wees duidelijk over de nood en de doelgroep die je bedient, kijk hoe je bestaande oplossingen kan aanvullen in plaats van beconcurreren, denk na over een haalbaar businessmodel, zorg voor duurzaam gebruik en intrinsieke motivatie, en zet communityvorming en echte gesprekken centraal.
Soms was de feedback tegenstrijdig of overweldigend, maar net zoals ouders leren omgaan met een overvloed aan adviezen, moesten de deelnemers zelf keuzes maken. Dat maakte het spannend: zouden ze twee dagen later met een idee komen dat overeind bleef?
Het zou Comon niet zijn mocht niet iedereen bijleren. Ook de experten gingen rijker naar huis: ze leerden andere spelers uit het Gentse ecosysteem rond opvoeden kennen, knoopten nieuwe samenwerkingsverbanden aan en ontdekten zelf maker skills. Zo leerde Veerle van VCOK hoe ze een bestaand anti-choking-device kon 3D-printen – kennis die ze straks samen met haar collega’s wil inzetten.
Het toonmoment: een pluim van de jury
Het resultaat mocht gezien worden. Tijdens het toonmoment in De Krook stelden de teams hun prototypes voor aan publiek én aan de luisteraars van Radio 2. Prof. Maarten Vansteenkiste (UGent) gaf tijdens de live radioshow reflecties bij de uitvindingen en hun betekenis voor ouders en kinderen.
De teams stelden hun prototypes ook voor aan de vakjury. Die stelde kritische vragen, waarop de deelnemers stevig en doordacht konden antwoorden. De overvloed aan feedback van de voorbije dagen had hen soms wat in de war gebracht, maar bleek uiteindelijk goud waard: hun concepten werden er scherper en sterker van.
De kritische vragen en lovende woorden van de jury maakten duidelijk hoe sterk de concepten waren gegroeid in amper vijf dagen. Jolien Coenraets (Gentrepreneur) op de pitchwedstrijd: "We zijn enorm onder de indruk van jullie allemaal. Van de presentaties, van hoe sterk jullie zijn ingegaan op het probleem en van de resultaten die jullie hebben neergezet." Ook jurylid Rein De Paepe (Arteveldehogeschool) benadrukte de kwaliteit van de voorstellen: “Het klinkt misschien cliché, maar deelnemen is belangrijker dan winnen. Jammer dat dit een wedstrijd is, want er waren zes supertoffe voorstellen." Wat begon als een ruwe uitdaging, eindigde in concrete, doordachte oplossingen die gezinnen écht vooruit zouden kunnen helpen.
