Hoe krijgen we met tips op maat meer mensen aan het bewegen?
- Facebook share
- Messenger
Bewegen is goed. Voor iedereen: jong, oud, gezond of met een beperking. Maar niet elke vorm van beweging werkt voor iedereen. Voor de een is Start2Run de perfecte motivator, terwijl iemand anders hier geen boodschap aan heeft. Wat wel werkt? Bewegingstips op maat van jouw mogelijkheden. Volgens gezondheidspsycholoog Geert Crombez (Universiteit Gent) stijgt dan de kans dat bewegen vanzelfsprekend wordt. Een automatisme, net zoals eten en slapen. Voor deze uitdaging slaat hij de handen in elkaar met pijnpatiënte Carine.
Met tips op maat naar een wereld waarin bewegen voor iedereen vanzelfsprekend is
Bewegen is niet voor iedereen hetzelfde. De ene rent na een maand een marathon uit, terwijl de andere al blij is als die de trap op geraakt. Niets mis mee, beweging binnen jouw eigen mogelijkheden is de gezondste keuze. “Daarom hebben we tips nodig die zijn afgestemd op ieders situatie en noden”, legt Geert uit. Als gezondheidspsycholoog doet hij onderzoek naar de kloof tussen wat je zou willen doen en waar je effectief in slaagt. “Tips op maat maken dat je sneller je doel bereikt.”
Voor Carine klinkt dat bekend in de oren. Ze lijdt al meer dan tien jaar aan fibromyalgie, een aandoening waarbij je last hebt van langdurige (chronische) pijn in je spieren en bindweefsel. Ook het Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS) speelt haar parten. Beweging is voor haar al altijd belangrijk geweest. Vandaag misschien nog net iets meer, want het brengt haar onder de mensen. Haar grootste motivator? Trouwe viervoeter Denzel. Hij moet elke dag uitgelaten worden. Daarnaast is ze samen met nog andere pijnpatiënten lid van een fitnessgroep. “Ik krijg persoonlijk advies van een coach en dat helpt. Deze begrijpt wat mijn lichaam aankan. Zo bouwen we langzaam op en weet de coach dat ik tijd nodig heb om te recupereren.”
Welke drempels zitten in de weg?
Het doel van deze uitdaging? Dat beweging een onderdeel wordt van je dagelijkse routine. Voor Carine is dat wandelen met de hond. Geert schoffelt dagelijks in de tuin. Niet meteen een activiteit die je met bewegen associeert. Het is net dat misverstand dat Geert de wereld uit wil. “Bewegen is niet hetzelfde als sporten. Door deze beperkte interpretatie haken mensen af. Zeker als je de klemtoon op ‘verplichting’ legt. ‘Je moet meer bewegen’, hoor je vaak. Zo’n uitspraak kan verlammend werken en voor pijnpatiënten komt dat extra pijnlijk over. Want ze willen wel, maar ze kunnen vaak niet bewegen op de generieke manier waarop bewegen vaak geïnterpreteerd wordt.”
Wat zijn de mogelijke oplossingen?
Technologie als hulpmiddel
Geert onderzoekt hoe technologie kan ondersteunen bij advies op maat. “Belangrijk hierbij is dat het advies niet zomaar algemeen mag zijn. Je moet enerzijds rekening houden met wat de mogelijkheden van de persoon zijn. Wat kan die lichamelijk aan en wat niet? Anderzijds moet je ook kijken naar omgevingsfactoren. Waar en hoe leeft die persoon? Wat is er in de buurt? Hoe ziet de weekindeling eruit? Het woordje ‘moeten’ halen we ook uit onze woordenschat. Belangrijk is dat die persoon uit zichtzelf gemotiveerd is.”
Technologie om persoonlijke doelen te bereiken
Carine maakt al gebruik van technologie. Met een slim horloge houdt ze haar gezondheidsdata bij. “Ik ben aangenaam verrast door het resultaat. Dankzij die data zie ik nu bepaalde patronen terugkomen. Ik probeer die ook aan te passen en zo de lat langzaam te verhogen. Mijn ideale scenario? Een persoonlijke coach in computervorm. Of een aangepast sportprogramma op maat van mensen met pijn of motorische beperkingen. Een Start2Stap in de plaats van Start2Run, zou mooi zijn. Misschien maak ik dan wel mijn droom waar om als eerste fibro-patiënt de Dodentocht uit te wandelen. Al heb ik die eigenlijk voor een stuk al gerealiseerd. Tijdens corona was er immers een alternatieve Dodentocht waarbij je in één maand 100 kilometer moest stappen. En dat is me gelukt. Het was best pittig maar ik ben ongelooflijk fier op mijn prestatie. Zeker omdat ik tien jaar geleden amper 500 meter kon stappen zonder vermoeidheid en pijn.”
Technologie kan de mens niet vervangen
Geert beklemtoont dat technologie vooral een hulpmiddel moet zijn. Menselijke begeleiding blijft op de eerste plaats. Technologische oplossingen kunnen vooral helpen in de zoektocht naar welke bewegingen passen bij welke persoon. Ook als er moeilijkheden zijn kan zo’n oplossingen betrekkelijk snel bijsturen. Nog een troef? De periode tussen twee contactmomenten met de zorgverlener opvangen door kleine ondersteunende tussenkomsten.
