"Met diverse brillen op, oogst je de mooiste inzichten"
Jeroen heeft iets met brillen. Hoe meer, hoe beter. Vooral de brillen van anderen. Hij zet die graag op zijn neus om de wereld te begrijpen. Hij wil de samenleving mooier en beter maken. Zie je? Zijn eigen blik op de wereld is soms gekleurd door angst. Kan technologie voorkomen dat hij die angst doorgeeft aan zijn tweelingzoontjes van 7? Dat is zijn uitdaging voor Comon en ook dit: meer brillen voor Gentenaars.
Liefde op het eerste gezicht
Jeroen Bourgonjon was op jonge leeftijd al gefascineerd door technologie. Zijn ouders deden hem een Commodore 64 cadeau. Voor de millennials onder ons: dat is één van de eerste homecomputers waarop je videospelletjes kon spelen. “Stiekem wou ik een Nintendo met Super Mario maar mijn ouders legden de lat iets hoger. Ik moest er ook iets uit leren en dus probeerde ik zelf te programmeren. Zo kreeg ik de smaak te pakken.”
Geen onvoorwaardelijke liefde
“Maar technologie heeft ook aan andere kant. Er kan zo veel foutlopen. Zo zijn computerprogramma’s niet neutraal en worden ze vaak geprogrammeerd door ‘witte’ mannen en dat kan discriminatie in de hand werken. Neem nu bijvoorbeeld zeeppompjes in openbare toiletten die niet werken bij mensen met een donkere huidskleur of spraakherkenningssystemen die moeite hebben om een vrouwenstem te begrijpen. Voor dat soort ‘neveneffecten’ van technologie hou ik mijn hart vast. Het is dus geen onvoorwaardelijke liefde tussen mij en technologie.”
Anderen nodig
Jeroens dubbele houding tot technologie heeft ook een persoonlijk kantje. “Sinds mijn 18 jaar heb ik een angststoornis. Het is begonnen met hypochondrie. Ik was zo gefocust op mijn lichaam dat ik bij de geringste pijn, vreesde voor een ernstige ziekte. Voor het minste zat ik bij de dokter. Mijn angststoornis komt in golven. Tegenwoordig uit dit zich soms als sociale angst of faalangst. In slechtere periodes heb ik de neiging me af te sluiten en te gamen. Want dan voel ik me veilig. Alles is voorspelbaar, duw ik op een knop dan weet ik wat er zal gebeuren. Ik heb alles onder controle. In het echte leven is dat niet het geval. Maar ik besef dat ik anderen nodig heb om me hieruit te halen. Weg te trekken uit die zogezegde veilige virtuele wereld.”
Iedereen evenveel kansen geven
Die anderen spelen een belangrijke rol in Jeroens leven. Vanuit een grote betrokkenheid studeerde hij eerst voor maatschappelijk assistent. “Ik wou mij inzetten voor een betere wereld. Ik kus mijn beide pollekes dat ik zelf een gelukkige jeugd heb gehad. Maar voor velen is dat helaas niet het geval en ik daar wil ik me voor inzetten. Later ben ik dan Pedagogiek gaan studeren, met een focus op onderwijstechnologie en games.
Ik begreep al snel dat ik technologie niet eenzijdig vanuit onderwijs kon begrijpen. Ik had nood aan input van andere domeinen en wou overleggen met psychologen, sociologen, technologen ...Dat is wat ik vandaag als coördinator van UGent Delta ook doe. Ik breng technologen, menswetenschappers en gezondheidswerkers ... samen. Allemaal met eenzelfde doel: via digitale innovatie de samenleving vooruit helpen. Alle onderzoekers doen dat vanuit een gezamenlijk engagement, voor het geld moeten ze elders zijn. (lacht). Dat is ook het fijne aan mijn job: dat gevoel van ‘wij samen’ gaan de wereld beter maken.”
Kijk eens door een andere bril
“Een ander voordeel van met zo’n divers team samen te werken, is dat iedereen zijn eigen kijk op de dingen heeft. Neem nu een videospel. Een pedagoog zal denken: ‘hmm, interessante manier om anderen te laten bijleren’. Een ingenieur bekijkt het spel anders en is vooral onder de indruk van de artificiële intelligentie die erachter zit. Het besef dat we allemaal door onze eigen bril naar de dingen kijken, is voor mij belangrijk. Al die brillen zijn gekleurd door eigen waarden en normen, je opleiding, je achtergrond, opvoeding en noem maar op. Wil je de wereld écht leren kennen dan moet je af en toe een bril van een ander opzetten.”
Gentenaars vinden elkaar
“Ook Gentenaars moeten dat leren. Een keer goed kijken door een bril van een ander en elkaar zo vinden. En vooral: kijk eens door een bril van iemand die het minder goed heeft dan jij, een kwetsbare mens. Wat zie je dan? Ik hoop dat Comon daarvoor kan zorgen. Concreet voorbeeld: een decoder voor gebarentaal zou fantastisch zijn. Maar voor commerciële bedrijven is dat niet interessant genoeg. De groep doven in de samenleving is te klein waardoor een investering niet genoeg zou opbrengen.
“Persoonlijk heb ik ook een uitdaging voor Comon. Ik wil vermijden dat ik mijn angststoornis doorgeef aan mijn kinderen. Ik zie bij mijn tweeling van 7 dat ze onbewust mijn angsten oppikken. Mijn perfectionisme en angst om te falen bijvoorbeeld. Ik merk nu al trekjes op. Twee foute rekensommen op 40 is voor hen al een bewijs dat ze niet goed in rekenen zijn. Terwijl de meester steeds bevestigt dat ze dat wél zijn. Een technologische oplossing om mijn angststoornis niet door te geven, ik teken er meteen voor.”
Jeroen Bourgonjon is coördinator van UGent Delta en mede-initiatiefnemer van Comon.