Verstaanbare zorg - deel 1: dokterstaal

Complex jargon

'Verstaanbare zorg’ is een uitdaging met veel facetten. Voor de een gaat dit vooral over meertaligheid, voor de ander over laagdrempelig taalgebruik of het verhogen van gezondheidsvaardigheden. We plozen de verschillende deelaspecten van verstaanbare zorg uit, en gaan de komende maanden op zoek naar concrete oplossingen. Intussen delen we onze inzichten graag met jullie. In dit artikel bespreken we het eerste deelaspect van de uitdaging, namelijk het gebruik van complexe taal en medisch jargon. 

Waarom is dokterstaal een uitdaging?

Image
Sara

Sara is zwaar gevallen met de fiets, en brak haar arm ernstig. Verdoofd van de pijn krijgt ze heel wat complexe medische informatie te horen. Veel indrukken en woorden van de dokter glijden van haar af. Terug thuis begint ze zich vragen te stellen. “Wat betekent dat eigenlijk, een complexe breuk? En wat houdt dat in voor de toekomst?” Vragen die ze tijdens de consultatie niet durfde te stellen, want ze wou zeker niet dom over komen. Bekijk hier de videogetuigenis van Sara.

Sara
Een arts zet de feiten op een rij, gebruikt hier en daar een medische term. Met de beste bedoelingen, maar wanneer je als patiënt nog moet bekomen, gaat die info – geschreven of gesproken - je petje te boven.
Sara

Welke oplossingen bestaan er?

Vandaag zijn er al heel wat tools die drempels wegnemen van dokterstaal in de zorg. Onder andere: 

  • Websites en brochures die zorgen voor verstaanbare gezondheidsinformatie

Een mooi voorbeeld is Zanzu van Sensoa. Dat helpt zorgverleners praten met hun anderstalige patiënten, over seksuele gezondheid. De tool is geschreven in 14 talen met vertaal- en voorleesfunctie. 

  • Tools die de communicatie tussen arts en patiënt verbeteren 

Een voorbeeld hiervan is de Think Pink app. Dit is een app speciaal voor kankerpatiënten en hun dokters. Het geeft patiënten de kans om tussen doktersafspraken door vragen en bedenkingen te noteren en bij te houden. Tegelijk laat het artsen toe om aanvullende informatie, schema’s, … te delen met de patiënt. 

  • Tools die zorgen voor een correcte uitvoering van de behandeling

Bijvoorbeeld de Patient Journey app. Deze app begeleidt patiënten en hun naasten voor, tijdens en na de behandeling met de juiste informatie op het juiste moment.

  • Tools die complexe onderwerpen duidelijker maken door visualisatie en interactiviteit

Het bewegend stripverhaal (motion comic) Immuno-T doet dat bijvoorbeeld op een erg verhelderende manier. Die probeert op een erg bevattelijke manier een moeilijk thema uit te leggen, namelijk immunotherapie. 

  • Tools die al je medische info op één plek proberen samenbrengen

Een naam van zo’n website die je misschien bekend in de oren klinkt, is CoZo, of het Collaboratief Zorgplatform. Op CoZo kan je inloggen met behulp van ItsMe of een e-ID-reader, en kan je vervolgens je eigen onderzoeksresultaten, certificaten, etc. raadplegen. 

Sterkste troef van dit soort tools? Ze helpen bij het stellen van doelgerichte, patiëntcentrale vragen. Ander voordeel is dat ze informatie toegankelijk maken voor een groot publiek.

Welke kansen zien wij vanuit Comon?

Bovenstaande tools zijn een stap in de goede richting. Maar alles kan altijd beter, denken wij vanuit Comon. We focussen ons op eigenschappen die de tools naar een nog hoger niveau kunnen tillen.

  • Mensentaal als voertaal: hoe kunnen we met de hulp van technologie complex jargon nog preciezer vertalen naar eenvoudige woordenschat?  

  • Zorgvraag linken aan het juiste platform: vandaag vind je heel wat platformen die een complexe zorgboodschap ondersteunen met goede uitleg en achtergrondinfo. Maar je moet ze wel vinden. Hoe koppelen we de juiste nood automatisch aan het juiste bestaande platform?  

  • Stop de overdosis aan informatie: heel wat zorgboodschappen zijn te complex omdat er te veel informatie in één keer gegeven wordt. Hoe kan die gedoseerd worden?  

Welke oplossingen bedachten Gentenaars?

Alles voor een gezonder Gent. De afgelopen weken stroopten enkele Gentenaars de mouwen op en lieten hun gedachten de vrije loop. Van het ene zotte idee bouwden ze verder naar een ander pienter inzicht, om zo te komen bij een innovatieve oplossing om U tegen te zeggen. Voor de uitdaging over complex jargon kwamen ze uit bij ‘Dokter op repeat’.

 

Image
Dokter op repeat

Dokter op repeat

Wat als ... we nu eens een digitaal platform creëren waar je alle info over jouw medische situatie kan herlezen? Want hoe vaak komt het niet voor dat je na een consultatie de details alweer vergeten bent. Of dat de info je overweldigt en je daardoor niet goed kan luisteren. Stel dat je dan even kan inloggen op een gebruiksvriendelijke tool. Een platform dat je toegang geeft tot relevante informatie over wat er precies met je aan de hand is en wat de gevolgen zijn. Alle info geïllustreerd met eenvoudige video’s. Zo kan je op jouw tempo alle informatie verwerken.

Volgende stap

Alle innovatieve oplossingen legden we voor aan experts in verstaanbare zorg. Samen met hen bekeken we welke oplossingen we nu echt zouden moeten uitproberen, om een experiment rond verstaanbare zorg op te zetten. In februari gaan enkele tientallen studenten hiermee een week lang experimenteren tijdens de Maakmarathon van Comon.