Hoe kunnen we de toegang tot psychosociale hulp verbeteren?

Van het kastje naar de muur

Als adolescent was ik zelfstandig student en trachtte ik hierbij de juiste ondersteuning te vinden. Ik ben toen meermaals van het kastje naar de muur gestuurd in mijn pogingen om mijn zelfstandig leven te organiseren. De administratieve molen hield er weinig tot geen rekening mee dat ik zo vroeg op eigen benen stond. Nu, meer dan 20 jaar later stel ik vast dat het psychosociale hulpaanbod groter is geworden, maar dat de wegen ernaartoe nog steeds ondoorgrondelijk zijn.

Verloren lopen in het hulpaanbod

De hulp is er, maar de weg ernaartoe is niet steeds duidelijk. Te veel mensen lopen verloren en krijgen hierdoor niet de hulp die ze nodig hebben. Mensen die het moeilijk hebben, hebben vaak niet de fut , de emotionele en mentale veerkracht die nodig is om uit te pluizen waar ze zoal gebruik van kunnen maken en waar ze zoal recht op hebben dat hun leven kan verbeteren. Dit zorgt er vaak voor dat mensen verder blijven ploeteren en zich behelpen, verder gedemotiveerd en uitgeput raken en dat de situatie stelselmatig verergert. Ik vind het belangrijk dit te voorkomen, zodat mensen sneller hun tijd en energie kunnen steken in geholpen worden in plaats van in hulp zoeken.

Samen staan we sterker

Niet enkel voor de leek is dit een kluwen, ook hulpverleners raken er niet aan uit – waardoor het voor hen moeilijk wordt mensen correct door te verwijzen. De versnippering zorgt er ook voor dat organisaties die elkaar zouden kunnen versterken, amper weet hebben van elkaars bestaan, waardoor samenwerken moeilijk wordt.

Psychosociale problemen hebben is taboe

Er rust in onze maatschappij sowieso al een taboe op psychosociale problemen. In onze moderne westerse (individualistische) cultuur wordt het bovendien niet aangemoedigd je kwetsbaar op te stellen. Dit wordt al snel als ‘zwak’ gezien. Mensen hebben daardoor moeite om te erkennen dat ze hulp nodig hebben en al helemaal om deze daadwerkelijk te zoeken. Dit in combinatie met de versnippering en onoverzichtelijkheid van het hulpverleningslandschap, zorgt voor wel héél veel drempels waar mensen over moeten, vooraleer ze de juiste hulp vinden/krijgen. Het lijkt me daarom zeer belangrijk zo veel mogelijk van die drempels weg te werken.

Mijn droom

Stel dat we een Gents platform zouden hebben waar mensen op een zeer laagdrempelige manier en in het volste vertrouwen terecht kunnen voor allerhande vragen over hun persoonlijke leven. Hoe fantastisch zou dat niet zijn? Ik werk in de bibliotheek van de faculteit Psychologie en Pedagogie aan de UGent. Daar willen we een samenwerkingsverband opzetten met organisaties, verenigingen en burgers, o.a. om het sociale weefsel te versterken en de hulpvraag en het hulpaanbod binnen het psychosociale veld beter op elkaar laten aansluiten.