Lage gezondheidsvaardigheden, soms ook tijdelijk
Er zijn best veel mensen die hun dokter niet verstaan. Dat kan ook tijdelijk zijn. Bijvoorbeeld wanneer de diagnose je zo hard overvalt dat je het even niet meer weet. Saar Van Gils van Kom op tegen Kanker ziet dat regelmatig gebeuren.
Drie aspecten van lage gezondheidsvaardigheden
Saar Van Gils werkt bij Kom op tegen Kanker vooral met beroepskrachten. Haar job is de zorgsector bewust maken dat heel wat mensen kampen met lage gezondheidsvaardigheden. “En daar zitten verschillende aspecten aan”, vertelt Saar ons tijdens het Matchmaking event van Comon. “Eén, de dokter moeilijk of niet begrijpen. Twee, aanvullende info moeilijk verwerken. Drie, de therapie nauwelijks of niet opvolgen. Nummer drie heeft grote gevolgen voor het genezingsproces van patiënten. Maar nummer één en twee zijn natuurlijk ook belangrijk. Slechts weinig mensen verstaan al het medisch jargon. En bijna iedereen zoekt of krijgt elders nog aanvullende info.”
Dokter Google
Aanvullende medische informatie komt soms van dokter Google. Die wordt steeds populairder. Maar ook van buren die straffe verhalen vertellen over iemand met gelijkaardige symptomen. Of via televisie en sociale media. “Er komt veel informatie op mensen af en het is soms moeilijk om dat allemaal te filteren. Je moet de relevantie en de juistheid checken, maar het is niet altijd zo evident om het verschil te maken tussen een goede en een slechte website. Al blijft vooral de filter op mondelinge informatie belangrijk.
We weten niet echt wat patiënten links en rechts te horen krijgen. Mensen vertellen vanuit hun eigen ervaring. Maar de ene ervaring met kanker is de andere niet.”
Het kan iedereen overkomen
Leeftijd, taal en cultuur maken mensen soms extra kwetsbaar voor lage gezondheidsvaardigheden. Maar Saar zegt dat het iedereen kan overkomen. “Iedereen die zwaar of chronisch ziek is, loopt het risico om op een bepaald moment de eigen gezondheidsvaardigheden te zien dalen. Soms is dat tijdelijk, bijvoorbeeld omdat de diagnose je zo overdondert dat je het even niet meer weet. Daar is iedereen gevoelig voor.”
Daarom blijft Saar zich ook zo hard inzetten voor de groep met lage gezondheidsvaardigheden tout court. “Als zij een ernstige diagnose te horen krijgen, hebben ze het soms echt heel moeilijk.”
Deze getuigenis werd opgetekend tijdens het Matchmaking event van Comon. Meer dan 45 professionals in de zorg en Gentenaars kwamen samen om expertise uit te wisselen, om inspiratie op te doen en om de krachten te bundelen voor meer verstaanbare zorg.