Tip van Thomas: Gezond bezig met taal (Boekentip)
Twee vliegen in één klap, staat er op de achterkant: ‘Met dit werkboek wordt u beter in taal. En u weet meer over gezondheid in het algemeen.’ Voor Thomas Coucke klopt het in elk geval. In Bibliotheek De Krook houdt hij als collectievormer het boekenaanbod voor NT2 – Nederlands voor anderstaligen – up to date. Comon vroeg hem naar een werk dat aansluit bij verstaanbare zorg. “Stel je voor dat je de dokter iets moet uitleggen in een taal die je niet kent. Zo moeilijk.”
Het werkboek 'Gezond bezig met taal' gaat over gezondheid. De link met de uitdaging waar Comon aan werkt, is wel duidelijk ...
“Ja, verstaanbare zorg is een belangrijk onderwerp voor NT2. Voor mensen die Nederlands willen leren, is het belangrijk dat àlles verstaanbaar is. Ook gezondheidszorg. Om te kunnen praten over je eigen lichaam en om de dokter goed te begrijpen, heb je best wat woordenschat nodig. Ik denk zelf ook vaak op vakantie: hopelijk word ik nu niet ziek. Want in een land waar ik de taal niet ken, zou ik niet weten hoe ik iets aan de dokter moet uitleggen. Als ik me in de plaats stel van Gentenaars die hier Nederlands leren en voor het eerst op consultatie gaan … Begin er maar eens aan.”
En dan helpt zo'n boek?
“Toch wel. In het boek staan allerlei oefeningen waarmee je medische woorden leert. Bijvoorbeeld pijn > klachten > symptomen. Moeilijke begrippen zoals cholesterol worden kort maar hyperduidelijk uitgelegd. Ik begreep het zelf plots ook veel beter! En Nederlands is mijn moedertaal… In dit boek staan veel voorkomende gezondheidsproblemen, van slechte adem tot blaasontsteking. Heel goed vind ik ook het hoofdstuk over psychische problemen. Een van de taalopdrachten daar is om de woorden in de juiste volgorde te zetten: ‘is / Yosra / op te gaan / bang / om de straat’ Oplossing: Yosra is bang om de straat op te gaan. Op de volgende pagina staat dan wat fobieën zijn, ook depressie komt aan bod. Zo wordt het taboe op mentale gezondheid mee doorbroken. Als het al zo moeilijk is om over fysieke klachten te praten, dan is het toch nog veel moeilijker om in een andere taal over je psychische gezondheid te praten?”
Ook dyslexie, borstkanker, reuma en astma komen aan bod. Vitaminen, veilig in de zon, eerste hulp bij ongelukken …
“Onder gezondheid vallen veel thema’s, hé. Het is zo’n groot deel van ons dagelijks leven. Daarom had ik over verstaanbare zorg ook nog aan een NT2 boek over zwangerschap en bevallen gedacht. Daarin staat bijvoorbeeld waar je op moet letten tussen week xx en week xx: dikke voeten zijn normaal, bloedverlies is niet normaal. Dan weet je wanneer je wel of niet naar de dokter moet. Eigenlijk kunnen dit soort boeken perfect in de wachtruimte liggen, zodat patiënten taal aangereikt krijgen voor het gesprek met de dokter.
Gezwollen enkel? In het werkboek staat als uitleg ‘dik’. Dat is niet alleen voor cursisten Nederlands een handig onthoudmiddel, ook een arts kan die makkelijke variant gebruiken.”
Gezond bezig met taal
Eenvoudig communiceren, Amsterdam, 2020