Hoe kan sociaal contact ons aanzetten tot meer bewegen (en omgekeerd)?
- Facebook share
- Messenger
Beweging brengt niet alleen je lichaam in beweging. Ook je sociale leven krijgt een nieuwe dynamiek. Je ontmoet meer mensen, leert grenzen stellen … Op voorwaarde dat je je op je gemak voelt bij anderen. Wat nog interessanter is? Het werkt ook in de omgekeerde richting. Het groepsgevoel zorgt ervoor dat je beweging langer volhoudt. Daarom koos de Gentse organisatie BlinkOut voor deze uitdaging. Comon ging in gesprek met Blinkers Veerle, Jonas en Nele. Onderzoeker Louise Poppe (Universiteit Gent) belicht dit vanuit een wetenschappelijk standpunt.
Uitdaging in twee richtingen: sociaal contact zet aan tot meer bewegen én bewegen verlaagt drempels om anderen te leren kennen
Beweging is als groente. Niet iedereen lust het en toch is het van vitaal belang voor je lichaam en geest. Net zoals andere mensen leren kennen en ervaren dat je graag gezien wordt. Maar niet iedereen is even vlot in sociaal contact. Wat als we die twee – sociale contacten en beweging – nu eens zouden samenbrengen? Iets wat BlinkOut al jaren doet via onder andere workshops, ontmoetingsmomenten, crea en ook speelsessies. De Gentse organisatie wil zo onzichtbare kwetsbaarheden zichtbaar en bespreekbaar maken.
Wat hun activiteiten aantrekkelijk maakt? Niets hoeft. Heb je geen zin om te komen? Dan sla je een sessie over. Geen fut om aan een bepaalde activiteit deel te nemen? Geen probleem, zet je gerust even aan de kant. Het is die lage drempel die mensen prikkelt om net een stapje verder te gaan. Zoals Nele die normaal geen ‘parcourtje’ speelt omdat dat heel actief is. Maar omdat ze door Jonas gemotiveerd wordt, doet ze toch af en toe mee.
Dat sociaal contact zet dus aan tot meer bewegen én bewegen verlaagt drempels om anderen te leren kennen. Door de band die er dan ontstaat ben je ook meer geneigd om terug te komen. Iets wat Louise vanuit haar onderzoek herkent. “In de literatuur zien we dat het sociale aspect bij bewegen ervoor kan zorgen dat mensen bewegen langer volhouden. Omdat je blij bent dat je bepaalde mensen zal terugzien, maar ook omdat je een engagement bent aangegaan en de drempel dan hoger is om af te zeggen.”
Samen bewegen motiveert dus. Het sociale aspect is een element dat bewegen aantrekkelijker kan maken – en daar ligt nog heel wat onontgonnen terrein. Bewegen en sporten leuker en toegankelijker maken door het sámen te doen, kan een manier zijn om meer mensen aan het bewegen te krijgen.
Veilige situatie voor sociale vaardigheden
Doordat de sfeer ongedwongen is en je je veilig voelt, oefen je ook je sociale vaardigheden. “Je leert je grenzen aan te geven, rekening te houden met anderen, flexibel te zijn, te leren uit fouten enzovoort. Je leert ook om conflicten uit te praten. Want soms blijven die sluimeren waardoor je mensen verliest,” zegt Veerle.
In een veilige situatie leer je dus veel van elkaar. Ook dat is iets wat Louise in onderzoek ziet terugkomen. “Fouten maken hoort erbij. Maar het is minder erg wanneer je spontaan aangemoedigd wordt in groep. Bovendien werkt dat gedrag ook aanstekelijk. Je leert feedback geven. “Voor mij zijn de rondjes van de tafel erg waardevol”, zegt Veerle. Als je met iets zit, dan kan je het delen met de groep. Kan, maar hoeft niet.”
Voor wie is dit een uitdaging?
Voor sommige mensen is bewegen op zich al een uitdaging. Niet omdat ze het niet leuk vinden, maar omdat ze zich door omstandigheden geremd voelen. Bijvoorbeeld na herstel van een ziekte of ongeval maar ook bij psychische kwetsbaarheden. Uiterlijk zie je niets aan hen, maar mentaal blokkeren ze vaak. Vooral dan kan een veilige situatie die blokkades wat verzachten. Zij vormen dus een belangrijke doelgroep, maar ook voor mensen die bewegen en sporten gewoon niet zo leuk vinden, er niet toe komen, of snel afhaken, is deze uitdaging belangrijk. Een groepsdynamiek kan hen motiveren, en ervoor zorgen dat ze het langer volhouden. Er zijn heel wat manieren te bedenken waarop sociaal contact mensen kan motiveren om te bewegen. Denk maar aan een groter aanbod van sportactiviteiten die je samen kan doen, meer mogelijkheden om een vriend of vriendin eens mee te nemen naar je favoriete actieve hobby …
Daarnaast is dit een uitdaging voor personen in een kwetsbare situatie die drempels ervaren waarmee de maatschappij weinig rekening houdt. Denk maar aan zij die het moeilijk hebben om sociale contacten te leggen. “Voor velen is een speelsessie een uitlaatklep”, zegt Jonas.
Wat zijn de mogelijke oplossingen, met of zonder technologie?
Er zijn heel wat leuke manieren te bedenken om sociaal contact in te zetten om meer te bewegen. Wat als er bijvoorbeeld een beweeg-Tinder zou bestaan, waarop je specifiek op zoek kan gaan naar iemand in jouw buurt die graag samen wil wandelen, lopen, muurklimmen, of nog iets anders? Of een oplossing die jou en je vrienden gezamenlijke beweegactiviteiten adviseert in je buurt? Ook sportclubs, sportabonnementen en dergelijke die leden aanmoedigen om eens een vriend of vriendin gratis mee te nemen naar de sportclub. Allemaal eenvoudige en kleinschalige ingrepen die kunnen helpen om samen te bewegen. Mag het een beetje gekker? Waarom geen glijbanen naast de trappen in publieke gebouwen, die zich ertoe lenen om samen even zot te doen en de glijbaan af te roetsjen?
Om mensen (samen) uit hun luie zetel te krijgen, is het cruciaal dat dit met zo weinig mogelijk drempels gepaard gaat. En dat ze veel keuze hebben. Dus liefst een brede waaier van mogelijkheden dicht bij huis. Idealiter ook zonder dat er een verplichting bij komt kijken: vrijblijvende activiteiten zorgen voor lagere drempels. De speelsessies van BlinkOut zijn daar een mooi voorbeeld van. De activiteiten moeten ook voor iedereen toegankelijk zijn. Of je nu drie jaar bent of drieënnegentig. Hoe meer generaties je samenbrengt, hoe meer mensen van elkaar leren en elkaar motiveren om te blijven bewegen.
Wanneer is het probleem volgens jullie opgelost?
Wat als heel wat mensen sociale activiteiten waarbij ze samen stilzitten, nu eens (deels) zouden vervangen door samen bewegen? Samen wandelen, in de plaats van samen in de zetel hangen. Samen een fietstochtje maken, in de plaats van samen een pintje drinken. Dat zou een wereld van verschil kunnen maken. Als we mensen hiertoe motiveren, inspireren, en de drempels hiertoe verlagen, is er al een groot deel van het probleem opgelost. Voor Nele ligt de sleutel bij een ruim en laagdrempelig aanbod om in sociale context te kunnen bewegen. Want behoeften verschillen nu eenmaal van mens tot mens.